Câu hỏi tư vấn của Khách hàng: “Ông nội tôi mất cách đây hơn 50 năm, ông có để lại 1 thửa đất (ko để di chúc), ông có 2 người con là O tôi( chị) và Ba tôi, ba tôi sống ở đây từ nhỏ đến hiện tại thờ tự Ông bà, O tôi vì lập nghiệp và kết hôn nên đã vào tp HCM sống cách đây hơn 30 năm. Hiện nhà tôi chưa làm sổ đỏ.và mẹ tôi có xây 1 ngôi nhà 2 tầng trên đất này. Vậy cho tôi hỏi ,nếu O ra đòi chia dài sản thừa kế thì sẽ ntn ạ?”
Cảm ơn Quý khách hàng đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi, đội ngũ tư vấn pháp lý đưa ra ý kiến tư vấn như sau:
Thừa kế là việc người còn sống được hưởng những di sản của người chết để lại. Di sản theo quy định tại Điều 612 BLDS 2015 được định nghĩa là “bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác”..
Thời điểm mở thừa kế được xác định là thời điểm người có tài sản chết hoặc thời điểm Tòa án tuyên người có tài sản là đã chết.
Thời điểm mở thừa kế là thời điểm xác định di sản thừa kế của người chết để lại, là thời điểm bắt đầu thời hiệu khởi kiện về thừa kế.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015 về thời hiệu thừa kế như sau:
“ Điều 623. Thời hiệu thừa kế
- 1. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó.
Tuy nhiên, cần phải xác định ông bạn chết vào năm nào? Theo bạn trình bày, ông bạn đã chết cách đây hơn 50 năm. Vậy là thời điểm mở thừa kế là khoảng trước năm 1971. Vậy nếu như nay Tòa án mới thụ lý, giải quyết tranh chấp thì thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế là bất động sản được xác định như thế nào?
Kể từ ngày Bộ luật Dân sự năm 2015 có hiệu lực thi hành, theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 688 Bộ luật Dân sự năm 2015, khoản 4 Điều 4 Nghị quyết số 02/2016/NQ-HĐTP ngày 30-6-2016 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành một số quy định của Nghị quyết số 103/2015/QH13 ngày 25-11-2015 của Quốc hội về việc thi hành Bộ luật Tố tụng dân sự và Nghị quyết số 104/2015/QH13 ngày 25-11-2015 của Quốc hội về việc thi hành Luật Tố tụng hành chính thì từ ngày 01-01-2017, Tòa án áp dụng khoản 1 Điều 623 Bộ luật Dân sự năm 2015 về thời hiệu thừa kế để thụ lý, giải quyết vụ án dân sự “Tranh chấp về thừa kế tài sản”. Theo đó, thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản kể từ thời điểm mở thừa kế.
Đối với trường hợp thừa kế mở trước ngày 10-9-1990 thì thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế là bất động sản được thực hiện theo quy định tại Điều 36 của Pháp lệnh Thừa kế năm 1990 và hướng dẫn tại Nghị quyết số 02/HĐTP ngày 19-10-1990 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Pháp lệnh Thừa kế, cụ thể là: thời hiệu khởi kiện được tính từ ngày 10-9-1990.
Như vậy, ông bạn chết đã trước 1971 thì thời hiệu để yêu cầu chia thừa kế sẽ là 30 năm tình từ ngày 10/9/1990 và đến nay là năm 2021 thì đã hơn 30 năm và cô bạn nếu chưa khởi kiện yêu cầu chia di sản thì đã hết thời hiệu khởi kiện trừ trường hợp có trở ngại khách quan như cô bị mất năng lực hành vi, do ốm đau, tai nạn… thì Toà án vẫn sẽ xem xét để thụ lý và giải quyết theo thủ tục chung.
Một vấn đề cần lưu ý là nhà và đất này chưa được cấp giấy chứng nhận, như vậy khi tiến hành thủ tục hợp thức hóa thì Chi Nhánh văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất sẽ xem xét và cấp giấy chứng nhận. Theo thực tiễn chúng tôi thực hiện, đối với trường hợp này đa số sẽ được cấp giấy chứng nhận cho Người đại diện thừa kế khai trình hoặc cấp hai giấy cho hai đồng thừa kế. Sau đó, hai đồng thừa kế sẽ tiến hành thủ tục chia di sản thừa kế hoặc khai báo hết thời hiệu để tiến hành đăng bộ, sang tên.
Thêm nữa, theo giải đáp số 01/GĐ-TANDTC ngày 25/7/2016 một số vấn đề về hình sự tố tụng hình sự, dân sự, tố tụng dân sự thì “(2) Trường hợp nhiều người thừa kế đang cùng quản lý di sản hoặc mỗi người thừa kế quản lý di sản một giai đoạn khác nhau mà có tranh chấp về quyền sở hữu đối với di sản hết thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế thì Tòa án có được áp dụng quy định tại khoản 1 Điều 623 BLDS năm 2015 để xác định di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản hay không? —
Khoản 1 Điều 623 BLDS năm 2015 quy định “thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó…” người thừa kế đang quản lý di sản phải được hiểu là người thừa kế đang chiếm hữu và sử dụng di sản hợp pháp theo quy định của BLDS. Nếu có nhiều người thừa kế cùng nhau chiếm hữu và sử dụng di sản thì di sản thuộc sở hữu chung của họ. Nếu mỗi người thừa kế quản lý di sản một giai đoạn khác nhau thì Tòa án phải áp dụng quy định tại khoản 1 Điề 623 BLDS năm 2015 để công nhận quyền sở hữu cho người thừa kế đang quản lý di sản; quyền nghĩa vụ của người quản lý di sản trước đó được xem xét, đánh giá trong từng vụ việc cụ thể theo quy định của pháp luật’.
Trên đây là thông tin chúng tôi đưa ra để Quý khách hàng có thêm nguồn thông tin tham khảo, Quý khách vui lòng không áp dụng tùy tiện, không copy dưới mọi hình thức.
Chuyên viên: Hoài Linh
LIÊN HỆ
Để đội ngũ Luật sư nhà đất uy tín tphcm chúng tôi có cơ hội tư vấn, hỗ trợ giao dịch nhà đất thành công, tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại và đạt hiệu quả cao. Quý khách vui lòng liên hệ:
Luật sư PHẠM THỊ NHÀN ĐT: 0968.605.706.hoặc 0909257165
Website:
+ https://luatsunhadathcm.com/ (Website chuyên đất đai)
+ https://luatsulyhon.com.vn/ (Website chuyên ly hôn)
Công ty Luật TNHH Vạn Tín
Số 7 Đường số 14, Khu Đô Thị Mới Him Lam, phường Tân Hưng, Quận 7, Tp.Hồ Chí Minh
Fanpage: https://www.facebook.com/LU%E1%BA%ACT-S%C6%AF-NH%C3%80-%C4%90%E1%BA%A4T-1057002254479124
Facebook: https://www.facebook.com/phamthinhan.ls
Website: https://luatsulyhon.com.vn/;https://luatsunhadathcm.com/